GOJUS

Gojus – kaimas Šalčininkų rajone. Seniūnaitijos centras. Yra sentikių Gojaus Šv. Nikolajaus Stebukladario cerkvė (nuo 1937metų) ir kapinės (nuo XIX a. pabaigos). Šiandien cerkvė restauruota, bet pamaldos joje vyksta retai. Kaime gyvena sentikiai ir lenkai. Daugiau apie sentikių bendruomenę Gojaus km. žr. http://wilstar.w.interiowo.pl/slovar/g.htm

Literatūra

Gojus. Mažoji lietuviškoji tarybinė enciklopedija, T. 1 (A–J), Vilnius: Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1966, 582.
Gojus. Tarybų Lietuvos enciklopedija, T. 1 (A-Grūdas), Vilnius: Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1985. 642.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. II, 438.
Machulak Mieczysław, 2014, W dolinie Mereczanki, Krosno: Oficyna wydawnicza „Apla”, 186.

Pateikėjas

[Gojus, M34 ] Pateikėja moteris, gimusi 1934 metais Pagojuje, keli kilometrai nuo Gojaus. Atsikėlė gyventi į Gojų po santuokos. Nelankė jokios mokyklos. Kasdien vartoja gudų ir lenkų kalbas. Lanko pamaldas lenkų kalba Jašiūnuose. Visą gyvenimą dirbo žemės ūkyje.

Audio įrašas

(Do szkoły Pani gdzie chodziła?) Ot chodziła, wyszła taka. Dawniej do szkoły tam, szkoła była daleko, ja nie poszła do szkoły. Poszła musi była, trzebyła pracować, poszła musi była, mama do szkoły puściła w Zawiszancach była szkoła, schodziła do szkoły, to tam mnie niedobrza była, uczyciel mnie postraszył, tam dał, ja i nie poszł`a, do szkoły nie poszł`a. I kłasa nawet nie konczyła, durna była, mama wypraulała , idź dzietka. Nie pójda, lepiej benda pracować, to mała chodziła, pomniu , wiela u nas ziemia była, to chodziła, żała , mała była, wszystko pracowała w mieszkaniu , a do szkoły nie poszła, nu durna była. Choć trochu konczywszy, brat i siostry pokonczali choć pieńć kłasów, a ja ani jednego, no jak o tak i nihr`amatny człowiak. Dużo jest takich nihr`amatnych dawniejszych, teraz to już uczon sie. Pacowali wszystko, ojciec ziemia była u nas, wszystko, podrosła, poszli na ziemia, żyli, żyta żeli tam i wszystko, sieli, pracowali, chleb sywoj piekli. (O, a jak chleb piekli, pamięta Pani?) Pamientam. Raszczyniali chleb, z wieczora zara.. zaraszczyniajo, nasypiesz, żeby skwaśniało postoji, na jutro mama mnie budzi. Wstawaj, ja miesiła wszystko, taka była dzieżka wielka, to ja wstawała już miesiła ten chleb. Mama, wstawaj, mieś, do pieca sadzili, taka łapata, łapato do pieca, smaczny ten chleb był. I bili swoja oliwa, bili swoja, te potym polijisz oliwo na chleb, posypisz solo i jedli. Rańsze , biednie żyli raniej, choć ziemi była, te padatki płacić była, też żyli tak. Ojciec też umar, ja jeszcze była dziewczyno, sześdziesiont lat miał. Choroba też, jemu poczków .
[(Do szkoły Pani gdzie chodziła?) ot xodźiła/ vyšła taka// davn’ej do škoły tam/ škoła była dal’eko/ ja n’e pošła do škoły// pošła muśi była/ trzebyła pracovać/ pošła mus’i była/ mama do škoły puśćiła v zav’išancax była škoła/ sxodźiła do škoły/ to tam mn’e n’edobža była/ učyćel mn’e postrašył/ tam dał/ ja i n’e pošł`a/ do škoły n’e pošł`a// i kłasa navet n’e končyła/ durna była/ mama vypraŭl’ała/ idź dźetka// n’e pujda/ l’ep’ej benda pracovać/ to mała xodźiła/ pomn’u/ v’el’a u nas źem’a była/ to xodźiła/ žała/ mała była/ fšystko pracovała v m’eškan’u/ a do škoły n’e pošła/ nu durna była// xoć troxu končyfšy/ brat i śostry pokončali xoć p’eńć kłasuf/ a ja an’i jednego/ no jak o tak i n’ihr`amatny čłov’ak// dužo jest tak’ix n’ihr`amatnyx davn’ejšyx/ teras to juš učon śe// pacoval’i fšystko/ uojćec źem’a była u nas/ fšystko/ podrosła/ pošli na źem’a/ žyl’i/ žyta žel’i tam i fšystko/ śel’i/ pracoval’i/ xlep syvoj p’ekl’i// (O, a jak chleb piekli, pamięta Pani?) pam’entam// raščyn’al’i xlep/ z v’ečora zara... zaraščyn’ajo/ nasyp’eš/ žeby skvaśn’ało postoji/ na jutro mama mn’e budźi// fstavaj/ ja m’eśiła fšystko/ taka była dźeška v’elka/ to ja fstavała juš m’eśiła ten xlep// mama/ fstavaj/ m’eś/ do p’eca sadźil’i/ taka łapata/ łapato do p’eca/ smačny ten xl’eb był// i b’il’i svoja ol’iva/ b’il’i svoja/ te potym pol’ijiš ol’ivo na xlep/ posyp’iš solo i jedl’i// rańše/ b’edn’e žyl’i ran’ej/ xodź źem’i była/ te padatki płaćić była/ tež žyl’i tak// uojćec teš umar/ ja ješče była dźefčyno/ šeśdźeśont l’at m’ał// xoroba teš/ tak było/ jemu počkuf]